اردبیلین اؤچ شئیینه اعتبار یوخدی / یادداشتی از وحید ضیائی

ضرب المثلی درباره اردبیل ساخته اند که سالهاست دهان به دهان می چرخد ( اردبیلین اؤچ شئیینه اعتبار یوخدی: مظنه سینه هاواسینا دوستلوخلارینا: به سه مساله مربوط به اردبیل اعتباری نیست : ارزشگذاری ها و آب و هوا و دوستی هایش )

الف ) شعر و داستان و جک و لطیفه و ... بر خلاف طاهر ساده و بی پیرایه و گاه خنده اور یا متاثر کنندشان تاثیر گزاری عمیقی بر روح و جان و روان ناخوداگاه یک جامعه دارند . لطیفه های قومیتی بیشتر از فعالیت های سیاسی می تواند خطر ناک باشد چنانچه تاثیر یک قطعه شعر ساده در تهییج عواطف عامه مردم له یا علیه چیزی یا کسی . مساله تکرار  هم هست ... ضرب المثلی که در طی سالها مدام تکرار میشود گویی سندی میشود برای اثبات ما هو فی ضمیر خود . تاثیر القایی شعر و مثل و لطیفه در طی زمان مرکب شده و خانه برانداز است .
ب) حالا به مثل بالا برگردیم : فکریِ اردبیلی شاعر  چندقرن پیش بیتی دارد چنین که : شهری ست اردبیل ... / خرمهره را به قیمت الماس می خرند : مفهوم کلی بیت می رساند که ارزشگذاری در این شهر هیچوقت (؟) درست نیست کم را بیش و بیش را کم می گیرند , کهتر را مهتر و مهتر را کهتر ... همین مضمون در مثل بالا صدق می کند : ارزشگذاری ها درست نیستند ( القا و تبلیغ یک تفکر منفی بی اساس ) دومی اقلیم است تاختن به اقلیم ( مام وطن ) و ناسپاسی نسبت به وضعیت اب و هوا ... چه سرد چه گرم بدون در نظر گرفتن این نکته اردبیل یکی از بهترین مناطق اب و هوایی و گردشگری کل کشور است به شهادت امار و شواهد ( تخطئه ی زیست بوم و رشد و پیشرفت های جزیی یا کلان آن در طی سالیان ) سومی روابط انسانی و اجتماعی بین آدم ها و نابود کردن آن به بهانه ی مثلی که دوستی های مردم را و روابط مردم را به شهادت دو فاکتور پیشین بی حساب و کتاب و دمدمی می داند . ( تکرار می کند ) که روابط انسانی این اقلیم ناسالم , دمدمی مزاجی و مثل هوا و ارزشگذاری هایش ناثبات است !
مثلث شخص _ اقلیم _ اجتماع که شاکله ماهوی شخصیت یک تمدن یک مدنیت چندین قرنی را می سازد با تکرار مثل ها و شعر هایی چنینی که لغلغه زبان خاص و عام می شود نادانسته در پی القای ناسپاسی و تخطئه فرهنگی و روانی یک کهن بوم فرهنگی ست
ج) آنچه به عنوان تاثیر شعر یا داستان ( شعر درمانی قصه درمانی ) در جهان کنون مطرح می شود سویی دیگر نیز دارد . سویی که با القای ناسپاسی عزت نفس ملی و میهنی مردمانی را نشانه می گیرد که سرامد مهربانی , گشاده رویی و گشاده دستی و فداکاری و تلاش فرهنگی و علمی در طی تاریخ بوده اند ...تاریخ ساز بوده اند!
د) در مباحث اعتماد به نفس _ عزت نفس و خود باوری که عدم وجود یا ضعف آن ریشه ی همه اضطراب ها و بیماری های روان تنی ست ناسپاسی و نقد ِ بی اساس (خود _ دیگری ) بدترین ضربه های روانی منجر به روانپریشی ست حالا نسخه اجتماعی این قضایا بسی دردناکتر و عمیق تر است 
مراقب آنچه عادات گفتنمان می شود باشیم

#وحید_ضیائی

سخنرانی وحید ضیائی با محوریت چیلله گئجه سی - شب یلدا تالار خطایی دیماه 98